Nước là một nguồn tài nguyên quý giá trên Trái Đất, nhưng đang phải đối mặt với những đe dọa nghiêm trọng và có mối liên hệ mật thiết với sự sống và sự phát triển của nền văn minh nhân loại.
Để nâng cao nhận thức của con người về tài nguyên nước, Đại hội đồng Liên Hợp Quốc, dựa trên khuyến nghị tại Chương 18 “Tài nguyên nước ngọt” của Hội nghị Môi trường và Phát triển Liên Hợp Quốc năm 1992 (UNCED), đã thông qua nghị quyết vào ngày 22 tháng 2 năm 1993, chọn ngày 22 tháng 3 hàng năm là Ngày Nước Thế giới (World Water Day).
Mục tiêu của Ngày Nước Thế giới:
- Đối phó với các vấn đề liên quan đến cung cấp nước uống.
- Nâng cao nhận thức của công chúng về tầm quan trọng của tiết kiệm, bảo tồn và bảo vệ tài nguyên nước và nước uống.
- Tăng cường sự tham gia và hợp tác của chính phủ, các tổ chức quốc tế, tổ chức phi chính phủ và khu vực tư nhân trong các hoạt động liên quan đến Ngày Nước Thế giới.
Diễn đàn Nước Thế giới là một hội nghị quốc tế quan trọng về tài nguyên nước. Hội đồng Nước Thế giới (World Water Council, WWC) được thành lập vào năm 1996 nhằm cải thiện quản lý tài nguyên nước để đạt được sự sử dụng bền vững, với thành viên chủ yếu là các nhà hoạch định chính sách về tài nguyên nước. Diễn đàn Nước Thế giới lần thứ nhất được tổ chức tại Ma-rốc vào năm 1997 và hiện đã trải qua chín kỳ tổ chức.
Hiện nay, trên thế giới có khoảng 2,2 tỷ người không có nước sạch tại nhà, tương đương cứ ba người thì có một người không có nước sạch. Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới, mỗi ngày có hơn 800 trẻ dưới 5 tuổi tử vong do tiêu chảy do tiếp xúc hoặc sử dụng nguồn nước không sạch hoặc môi trường vệ sinh kém. Liên Hợp Quốc nhấn mạnh rằng một trong những yếu tố quan trọng để giảm thiểu biến đổi khí hậu là đảm bảo mọi người có nước sạch và cơ sở vệ sinh.
Để giải quyết các vấn đề như chênh lệch giàu nghèo, biến đổi khí hậu và bình đẳng giới, vào năm 2015, Liên Hợp Quốc đã khởi động Mục tiêu Phát triển Bền vững đến năm 2030 (Sustainable Development Goals, SDGs) với 17 mục tiêu cốt lõi. Mục tiêu SDG 6 là “Đảm bảo mọi người đều có nước, vệ sinh và quản lý bền vững.”
Các tiểu mục tiêu của SDG 6 về nước sạch và vệ sinh:
- 6.1: Đến năm 2030, đảm bảo mọi người đều có thể tiếp cận nước uống an toàn và chi trả được.
- 6.2: Đến năm 2030, cung cấp các thiết bị vệ sinh hợp lý và bình đẳng cho mọi người, đặc biệt chú trọng đến phụ nữ, trẻ em gái và các nhóm yếu thế.
- 6.3: Đến năm 2030, cải thiện chất lượng nước thông qua giảm ô nhiễm, loại bỏ chất thải, giảm một nửa tỷ lệ nước thải chưa được xử lý và tăng cường tỷ lệ tái sử dụng an toàn.
- 6.4: Đến năm 2030, nâng cao hiệu quả sử dụng nước trong các ngành công nghiệp để đảm bảo nguồn cung nước ngọt bền vững và giảm thiểu tình trạng thiếu nước.
- 6.5: Đến năm 2030, thực hiện quản lý tổng hợp tài nguyên nước, bao gồm hợp tác xuyên biên giới.
- 6.6: Đến năm 2030, bảo vệ và khôi phục các hệ sinh thái liên quan đến nước.
- 6.a: Đến năm 2030, mở rộng hợp tác quốc tế để hỗ trợ các nước đang phát triển trong các hoạt động và dự án liên quan đến tài nguyên nước.
- 6.b: Hỗ trợ và tăng cường sự tham gia của cộng đồng địa phương vào quản lý nước và vệ sinh.
Cục Bảo vệ Môi trường cho biết, chủ đề Ngày Nước Thế giới năm nay (2022) là “Groundwater-Making the Invisible Visible” (Tôn trọng nước ngầm, chú trọng nguồn tài nguyên ẩn giấu). Trong thời đại công nghiệp và công nghệ phát triển nhanh chóng, vai trò của tài nguyên nước ngày càng quan trọng, và dưới ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, tình trạng thiếu nước trở thành một thách thức lớn, cùng với ô nhiễm do khai thác quá mức của con người, tài nguyên nước ngày càng trở nên khan hiếm, là lời cảnh báo mạnh mẽ rằng chúng ta cần trân trọng tài nguyên nước hơn nữa.
